به گزارش بیداربورس در راستای این افزایش‌ها و تلاطمات بازار ارز علی صالح‌آبادی رئیس کل بانک مرکزی گفته بود افرادی که نگران نوسان در بازار ارز هستند و به این دلیل خرید ارز انجام می‌دهند باید بدانند که از روزهای آینده ابزار جدیدی را در این حوزه معرفی می‌کنیم.

"اوراق ارزی بانک‌مرکزی" ابزار جدیدی است که اخیرا از سوی بانک مرکزی با عاملیت بانک ملی ایران  منتشر شده، اما این ابزار چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

اوراق ارزی به زبان ساده یک ابزار قانونی برای کسب سود از نوسانات قیمت ارز است. در سال‌های اخیر، خرید اسکناس دلار یا یورو که به دلارهای خانگی مشهور شده، یکی از راهکارهای اصلی حفظ سرمایه در مقابل کاهش ارزش پول بوده است. حال بهره‌گیری از این ابزار می‌تواند به سرمایه‌گذار یک راهکار قانونی برای حفظ ارزش سرمایه در مقابل نوسانات نرخ ارز ارائه کند. علاوه بر سرمایه‌گذاران، شرکت‌ها نیز می‌توانند از مواهب این ابزار بهره ببرند. اگرچه در گام اول بانک مرکزی قرار است، اوراق ارزی را به پشتوانه منابع ارزی خود منتشر کند، اما در گام‌های دیگر شرکت‌ها نیز می‌توانند با انتشار این اوراق، منابع مورد نیاز خود را از بازار تامین کنند. در این شرایط سیاستگذار ارزی نیز یک ابزار جدید برای مدیریت بازار خواهد داشت و با کاهش فشار خرید اسکناس، قدرت بازارساز افزایش خواهد یافت.

*چه کسانی می‌توانند اوراق بخرند؟

به گفته بانک مرکزی اشخاص حقیقی ایرانی بالاتر از ۱۸ سال می‌توانند این اوراق را از روز شنبه 28 آبان ماه 1401 خریداری کنند.

*مشخصات این اوراق به شرح زیر است:

*چقدر باید برای خرید اوراق هزینه کرد؟

طبق اطلاعات سامانه بازار متشکل ارزی، نرخ دلار توافقی حدود ۳۳ هزار و ۲۹۵ تومان است، در حالی که در بازار، تا دیروز بعد از ظهر، نرخ دلار به حدود ۳۵ هزار و ۸۰۰ تومان رسید. بر این اساس و با لحاظ کردن نرخ دلار توافقی تا دیروز می توان گفت که برای خرید این اوراق باید حداقل ۳۳ میلیون و ۲۹۵ هزار تومان و حداکثر ۱۳۳ میلیون و ۱۸۰ هزار تومان را در نظر گرفت.

*دارندگان اوراق در سررسید، چه‌کنند؟

الف) پرداخت حق‌الوکاله مذکور در تبصره ذیل این بند و دریافت اسکناس ارز (دلار) از بانک عامل 

ب) تسویه نقدی (ریالی) که در این صورت حق‌الوکاله‌ای دریافت نخواهد شد

تبصره: نرخ حق‌الوکاله معادل هفت درصد مبلغ ریالی در زمان سررسید مذکور در بند (۷) خواهد بود. 

*وظایف بانک عامل

بانک عامل مکلف است به صورت هفتگی منابع ریالی حاصل از فروش این اوراق را پس از انجام هماهنگی لازم با اداره عملیات ارزی این بانک، به حساب‌های معرفی‌شده نزد اداره معاملات ریالی بانک مرکزی واریز کند.

در صورت درخواست دارنده اوراق مبنی بر بازخرید اوراق، بانک عامل موظف است طبق جز (ب) بند (۶) و بر اساس ترتیبات بند (۷)، نسبت به تسویه حساب با دارنده اوراق در همان روز اقدام کند.

در صورت عدم مراجعه صاحب اوراق در سررسید، بانک عامل موظف است ریال حاصل از تسویه اوراق مزبور را بر مبنای مفاد جزء (ب) بند (۶) و بند (۷) محاسبه و به حساب ریالی شخص که در زمان خرید اوراق معرفی کرده، واریز کند.

پس از انجام تسویه‌حساب با صاحبان اوراق در روز سررسید یا پیش از آن حسب ترتیبات بندهای (۶) و (۷)، بانک عامل موظف است به منظور وصول وجوه پرداختی به دارندگان اوراق از این بانک، نسبت به ارسال گزارش معاملات در مقاطع هفتگی به "اداره عملیات ارزی" (روز دوشنبه هر هفته)، اقدام ‌کند. ترتیبات اجرایی این بند، توسط اداره مذکور ابلاغ خواهد شد.

بانک عامل مکلف است به منظور دریافت مبالغ ریالی و ارزی پرداخت شده به دارندگان اوراق در سررسید (حسب ترتیبات بندهای (۶) و (۷)) اطلاعات مربوطه را‏ به اداره عملیات ارزی اعلام کند.

*مردم به بانک مرکزی اعتماد می‌کنند؟

نوید قدوسی، کارشناس بازارسرمایه در گفت‌وگو با بیداربورس در خصوص این اوراق اظهار کرد: این ابزار بانک مرکزی یادآور  و مشابه سپره ارزی است که متاسفانه چند سال گذشته به دلیل اتفاقاتی که رخ داد کارکرد خود را از دست داد.

وی اضافه کرد: اگر این اوراق مورد استقبال قرار گیرد به نوعی همان سپرده ارزی دوباره احیا خواهد شد و صددرصد در مدیریت بازار ارز به بانک مرکزی کمک خواهد کرد.

او در ادامه بیان کرد: گلوگاه این داستان اینجا است که متاسفانه اعتبار سیستم بانکی در پذیرش سپرده ارزی زیر سوال رفته و به عبارتی بی‌اعتمادی نسبت به آن وجود دارد. 

به عقیده قدوسی اگر این اوراق مورد استقبال قرار نگیرد، نمی‌تواند در بازار ارز اثربخشی داشته باشد.

این کارشناس بازارسرمایه با اشاره به اینکه اگر از این اوراق استقبال شود نقدینگی به سمت این بازار خواهد رفت، خاطرنشان کرد: باتوجه به اینکه ناشر این اوراق بانک مرکزی است می‌تواند نقدینگی را کاهش داده و این مهم بر روی بازارسرمایه تاثیر منفی خواهد گذاشت.

خبرنگار: نازنین درویشی